Епицентри на солидарност наспроти политики на „реконструкција“

По десетдневната серија земјотреси што оставија зад себе пустош од незамисливи размери, оставени без обувки и сопствени домови, жителите на Банија го изгубија и тоа малку што имаа. Земјата, која не престанува да се тресе и руши покриви, оџаци, sидови и фасади, го разоткрива целото лицемерие од речиси триесетгодишната политика на занемарување на регионот Банија и неговото население. Тресењето ја изнесе на виделина политиката којашто, како и по војната или поплавите од пред неколку години, ја користи познатата реторика на обнова и реконструкција. Сепак, земјотресното искуство ни покажа како „реконструкцијата“ од крајот на 90-тите години се сруши како кула од карти. Во епицентарот на неодамнешниот земјотрес стојат низа срамни политики на етно-национализам, расизам и класизам кои ги туркаа луѓето од Банија во сиромаштија и социјален заборав.

Овој епицентар е длабоко под земја и е политички поврзан со ужасите од незамисливи размери од другата страна на границата со Босна и Херцеговина, оддалечена четириесет километри, каде што луѓето во движење – исто така со без чевли и дом – се оставени сами да се снаоѓаат. Покрај тоа што зависат од политиките на сочувство, тие се изложени и на систематски терор од страна на миграцискиот режим на Европската унија, кој вклучува „извоз“ на луѓе од Хрватска во Босна и Херцеговина со тепање, понижување и грабеж. Само неколку часа по најразорниот земјотрес, кој зема седум животи и искрши тони плочки, тули и бетон на улиците, неколку автобуси однесоа луѓе во непознати насоки во Босна и Херцеговина, само за да ги вратат измалтретирани и понижени во истата кал, во неколку дена порано запалениот камп Липа. На луѓето од Банија како и на луѓето во движење дождот и снегот им донесоа уште потешки услови, на кои споменатите политики, заинтересирани само за производство на непожелност – се целосно нечувствителни. И, додека камиони со донации туркаат кон епицентарот на земјотресот од цела Хрватска, соседните земји и Европската унија, се прашуваме зошто не им пружаме таква помош на луѓето од запалениот камп во Липа? Како тоа само одредени животи се вредни да се спасат, а други не?

И покрај важноста да се обезбеди хуманитарна поддршка во криза, обете ситуации се инхерентно политички и како такви бараат политички одговор. Тој го наоѓаме во истиот епицентар, во праксите на колективна солидарност. Таа солидарност не е со интервенционистички, спасоносен дух, и не е краткотрајна солидарност заснована на удобен патриотизам, слепа за позициите на моќ и хуманитарната индустрија што профитира во такви ситуации. Тоа не е солидарност што се дели според границите и припадноста. Тоа е солидарност што произлегува од одговорите што упорно ги искажуваат во пракса луѓето во движење, луѓето во Банија и луѓето кои се солидаризираат со нив. Тоа е живеена солидарност чиешто ткиво е изградено од политичката моќ на промена која ги радикализира политиките на грижа и взаемна поддршка. Ова е време на тектонски промени во разбирањето и живеењето на солидарноста, што со својата сила од новите и старите епицентри на уништување ќе ги подигне политиките на радикална љубов и социјална правда и еднаквост, спротивставувајќи се на неправдите на национализмот и капитализмот, занемарувањето, лажните обнови и реконструкции, контејнерските населби и кампови.